Otto Frank พ่อของ Anne Frank เป็นนักธุรกิจขายสารประกอบสำหรับโรงงานผลิตแยมให้คงรูป ถือว่าไม่ธรรมดา มีลูกจ้างอยู่พอประมาณ ยอมยุบธุรกิจที่เยอรมันเพื่อจะมาเริ่มใหม่ที่เนเธอแลนด์ หลังค้นพบว่าถ้าอยู่ต่ออาจเป็นอันตรายต่อครอบครัวคำถามคือทำไมเขาหนีไปแค่เนเธอแลนด์ที่สุดท้ายก็หนีไม่พ้นนาซี

คำถามแรก: ทำไมไม่หนีไปไกลๆ เช่นสหรัฐหรืออย่างน้อยสวิส ที่ที่เขาพยายามหลอกคนอื่นว่าไปพักร้อนที่นั่น?

คำตอบคือ มีจดหมายของพ่อเขาถูกเปิดเผยในปี 2005 (source NPR) ว่ามีการติดต่อเพื่อนที่สหรัฐตั้งแต่ปี 1938 หรือ 4 ปีก่อนจะหลบหนี แต่ไม่สัมฤทธิ์ผล เขาบอกว่าเอกสารโดยทำลายที่รอตธอดาม(สถานทูตสหรัฐ) มีการพยายามอีกรอบช่วงปี 1941 ก่อนที่เยอรมันจะเริ่มต้นออกกฎหมายกำจัดยิว เพราะต้องใช้เงินเยอะมาก (5000 USD ของสมัยนั้น) และขอให้เพื่อนที่สหรัฐสำรองจ่ายให้ก่อน ซึ่งน่าจะไม่พอ และไม่มีหลักฐานย้อนกลับว่าเพื่อนตอบมาว่าอย่างไร

แต่สุดท้ายมีการพยายามหนีไป Cuba อีกครั้ง หลังจากเยอรมันประกาศสงครามกับสหรัฐ ซึ่งเป็นไปไม่ได้แล้ว เพราะขอวีซ่าสหรัฐไม่ได้ ไม่นับว่าในปีเดียวกัน 1941 ทั้งครอบครัวอยู่ในฐานะ stateless ไร้รัฐ ซึ่งพวกกฎหมายการลี้ภัยหรือรองรับคนถูกทำให้ไร้รัฐ เพิ่งจะมีหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เมื่อเริ่มมี Universal Declaration of Human Rights นั่นเอง

ทั้งหมดนี้เขาบอกกับเพื่อนเขาว่าเหตุผลที่จะหนีคือลูกสองคนของเขาเอง ลำพังสองสามีภรรยาไม่สำคัญเลย

2. ในเมื่อ Otto เป็นคนเดียวที่ค้นพบไดอารี่ของแอน เขาจะมีการปลอมแปลงเพื่อให้มันน่าสนใจไหม?

คำถามนี้เกิดขึ้นตอนที่ผมอ่านครั้งแรก ตอนที่ผมไม่เชื่อใจอะไรรัฐไทยตั้งแต่ตอนนั้น (ช่วงปี 2000-2001)คำตอบเกี่ยวกับเรื่องนี้คือต้นฉบับลายมือแอนยังอยู่ครบ มีการจ้างนักตรวจสอบเอกสาร 2 ครั้ง และแอนไม่เพียงแต่เขียนบันทึก แต่ยังเขียนเรื่องสั้นของตัวเอง ด้วยการคาดหวังว่าตัวเองจะเป็นนักเขียนที่โด่งดังให้ได้ และทั้งหมดนี้เกิดขึ้นตอนอายุ 13-14 ปัจจุบันเป็นนักเขียนชื่อดัง ถ้ายังมีชีวิตอยู่จะมีอายุ 93 ปี

ภาพ Otto Frank (wikipedia, cc)